bartholin bezi kisti ne demek?

Bartholin Bezi Kisti

Bartholin bezi kisti, Bartholin bezleri kanallarının tıkanması sonucu oluşan, vulva bölgesinde (dış genital bölge) yer alan kistik bir yapıdır. Bu kistler genellikle ağrısızdır, ancak büyüdükçe rahatsızlık ve ağrıya neden olabilirler. Bazı durumlarda, kistler enfekte olabilir ve bir apse oluşturabilir.

İçindekiler

  1. Giriş
  2. Anatomi ve Fizyoloji
  3. Nedenler
  4. Belirtiler
  5. Tanı
  6. Tedavi
  7. Komplikasyonlar
  8. Prognoz (Gidişat)
  9. Önleme
  10. Epidemiyoloji
  11. Araştırma ve Gelişmeler

1. Giriş

Bartholin bezi kistleri, kadınların yaşamları boyunca karşılaşabileceği yaygın bir durumdur. Genellikle iyi huyludur, ancak yaşam kalitesini etkileyebilir. Bu makale, Bartholin bezi kistleri hakkında kapsamlı bilgi sunmayı amaçlamaktadır.

2. Anatomi ve Fizyoloji

Bartholin bezleri, vulvanın her iki yanında, vajina girişinin yakınında bulunan iki küçük bezdir. Bu bezler, cinsel ilişki sırasında kayganlık sağlamak için vajinayı nemlendiren bir sıvı üretirler. Bezler, yaklaşık 1-2 cm uzunluğundaki kanallar aracılığıyla vajina girişine açılırlar.

3. Nedenler

Bartholin bezi kistlerinin en yaygın nedeni, bezin kanalının tıkanmasıdır. Bu tıkanıklığa şunlar neden olabilir:

  • Enfeksiyonlar: Özellikle cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) (gonore, klamidya gibi).
  • Travma: Vulva bölgesine gelen darbeler.
  • Enflamasyon: Bölgesel iltihaplanmalar.
  • Kanal yapısında bozukluklar: Doğuştan veya sonradan gelişen anomaliler.
  • Nadiren, tümörler.

Tıkanıklık sonucu, bez tarafından üretilen sıvı birikerek kist oluşumuna yol açar.

4. Belirtiler

Bartholin bezi kistlerinin belirtileri, kistin büyüklüğüne ve enfekte olup olmadığına bağlı olarak değişir. Küçük kistler genellikle belirti vermez ve tesadüfen fark edilir. Daha büyük kistler şunlara neden olabilir:

  • Vulvada ağrısız veya ağrılı bir şişlik.
  • Yürüme, oturma veya cinsel ilişki sırasında rahatsızlık veya ağrı.
  • Vulvanın bir tarafında dolgunluk hissi.
  • Kızarıklık, şişlik ve hassasiyet (enfekte olmuşsa).
  • Ateş (enfekte olmuşsa).

Enfekte olmuş bir kist (Bartholin absesi) çok ağrılı olabilir ve tedavi gerektirir.

5. Tanı

Bartholin bezi kisti tanısı genellikle fiziksel muayene ile konulur. Doktor, vulva bölgesini inceleyerek kisti değerlendirir. Gerekli görüldüğünde, aşağıdaki ek testler yapılabilir:

  • Vajinal kültür: Enfeksiyon olup olmadığını belirlemek için.
  • Biyopsi: Nadir durumlarda, özellikle 40 yaş üstü kadınlarda kanser olasılığını dışlamak için.

6. Tedavi

Bartholin bezi kisti tedavisi, kistin büyüklüğüne, belirtilere ve enfekte olup olmadığına bağlı olarak değişir.

Evde Bakım

Küçük ve ağrısız kistler genellikle tedavi gerektirmez ve kendiliğinden geçebilir. Aşağıdaki evde bakım yöntemleri rahatlama sağlayabilir:

  • Sıcak oturma banyoları: Günde birkaç kez 10-15 dakika sıcak suda oturmak, ağrıyı azaltmaya ve kistin kendiliğinden boşalmasına yardımcı olabilir.
  • Ağrı kesiciler: Ağrı kesiciler (parasetamol, ibuprofen gibi), ağrıyı hafifletebilir.

Tıbbi Tedavi

Daha büyük, ağrılı veya enfekte olmuş kistler tıbbi tedavi gerektirebilir.

Antibiyotikler

Enfekte olmuş kistler için antibiyotikler reçete edilebilir. Antibiyotikler, enfeksiyonu tedavi etmeye yardımcı olur, ancak kisti ortadan kaldırmaz.

Drenaj

Kistin boşaltılması (drenaj), ağrıyı hızlı bir şekilde rahatlatır. Drenaj işlemi genellikle lokal anestezi altında yapılır. Doktor, kist üzerine küçük bir kesi yaparak sıvıyı boşaltır.

Marsupiyalizasyon

Marsupiyalizasyon, kistin tekrar oluşmasını önlemeye yardımcı olan cerrahi bir yöntemdir. Bu işlemde, doktor kist üzerinde bir kesi yapar, sıvıyı boşaltır ve ardından kistin kenarlarını vajina duvarına dikerek kalıcı bir açıklık oluşturur. Bu, bezin normal şekilde çalışmasını sağlar ve sıvı birikmesini önler.

Bartholin Bezi Eksizyonu (Çıkarılması)

Bartholin bezi eksizyonu, nadiren uygulanan ve kistin tekrar tekrar oluştuğu durumlarda düşünülen bir cerrahi yöntemdir. Bu işlemde, tüm Bartholin bezi cerrahi olarak çıkarılır.

7. Komplikasyonlar

Bartholin bezi kistlerinin komplikasyonları şunları içerebilir:

  • Apse oluşumu: Enfekte olmuş kistler apseye dönüşebilir.
  • Tekrarlama: Kistin tedaviden sonra tekrar oluşması.
  • Cinsel ilişki sırasında ağrı.
  • Nadiren, kanser (özellikle 40 yaş üstü kadınlarda).

8. Prognoz (Gidişat)

Bartholin bezi kistlerinin prognozu genellikle iyidir. Çoğu kist tedavi ile başarılı bir şekilde yönetilebilir. Ancak, kistin tekrarlama olasılığı vardır.

9. Önleme

Bartholin bezi kistlerini önlemek için kesin bir yöntem olmamakla birlikte, aşağıdaki önlemler riski azaltmaya yardımcı olabilir:

  • İyi hijyen uygulamak: Vulva bölgesini temiz ve kuru tutmak.
  • Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korunmak: Güvenli seks uygulamak.
  • Dar giysilerden kaçınmak: Vulva bölgesine baskı uygulayan giysilerden kaçınmak.

10. Epidemiyoloji

Bartholin bezi kistleri, kadınların yaklaşık %2'sini etkileyen yaygın bir durumdur. En sık 20-40 yaş arasındaki kadınlarda görülür.

11. Araştırma ve Gelişmeler

Bartholin bezi kistleri ile ilgili araştırmalar devam etmektedir. Araştırmalar, kistlerin nedenlerini, tedavi yöntemlerini ve tekrarlama olasılığını azaltmaya yönelik stratejileri anlamaya odaklanmaktadır. Örneğin, bazı araştırmalar gümüş nitrat uygulaması veya lazer tedavisi gibi alternatif tedavi yöntemlerini değerlendirmektedir.

Bu makale genel bilgi amaçlıdır ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. Herhangi bir sağlık sorununuz varsa, lütfen bir doktora danışın.

Kendi sorunu sor